Over Minimes Cantat
Het begon allemaal in 1981...
Het verhaal van de ‘Kapel van de Miniemen’ ging van start in oktober 1981. Swana Hardy nam het initiatief voor de eerste Miniemen ‘workshops’, na haar deelname aan de zomer cantate-workshops van Helmut Rilling in Stuttgart. Zij was een in Brussel gevestigde Engelse amateurmuzikante en specialist in Duitse theologische literatuur. In de workshops volgde de keuze van de cantates de liturgische kalender zoals in Bachs tijd, en het publiek zong mee in het slotkoraal.
Door de jaren heen groeiden de zondagse Miniemenconcerten uit tot een maandelijks Brussels evenement. Intussen hebben we een trouw publiek van ongeveer 500 luisteraars, Belgen en buitenlanders, waaronder veel gezinnen met kinderen, die onze vrij toegankelijke concerten bijwonen.
Waarom Bach?
De meeste muziekliefhebbers, amateur of professioneel, kennen Bach vooral van zijn beroemde instrumentale werken. Denk maar aan de zes Brandenburgse concerten, de cellosuites, het uitgebreide repertoire voor klavier, of de monumentale koorwerken zoals de Mattheuspassie en Johannespassie, het Magnificat en de h-moll mis.
De bijna tweehonderd kerkcantates zijn meestal onbekend bij het grote publiek, op enkele uitzonderingen na. Maar ze vormen een torenhoge artistieke prestatie, wellicht zonder weerga in andere kunstvormen.
Bach bracht via de cantates een transcendente boodschap over, wat ze een buitengewone kwaliteit gaf.
Bach beschouwde zijn eigen cantates als ‘ongeëvenaard moeilijker en ingewikkelder’ dan die van andere componisten. Ze boden zeer verfijnde muzikale uitleg aan zijn goedgeschoolde kennerspubliek. Ze waren een aanvulling op de vaak lange en complexe preken van de beroepspredikanten van zijn tijd.
De cantateteksten werden ontleend aan theologische literatuur die teruggaat tot Maarten Luther. Bachs taak was om de inhoud te versterken en te verrijken, en zo de betekenis van de boodschap te benadrukken. De sublieme werken die daarvan het resultaat zijn, getuigen van zijn transcendente inspiratie. De buitengewone kwaliteit van de cantates, oefende steeds een sterke aantrekkingskracht uit op ons.
Muziek maken in een warme en gezellige sfeer
Het koor en de meeste strijkers in het orkest zijn allemaal uitstekende amateurmusici, versterkt door een trouwe kern van professionals op sleutelposities. De vocale solisten zijn jonge professionals of ‘vaste zangers’ die al vele jaren met het ensemble optreden. De dirigenten zijn vier ervaren professionals – Julius Stenzel, Jacques Vanherenthals, Thierry Fiévet and Philippe Gérard – die elkaar afwisselen, met af en toe een gastdirigent. We maken muziek in een warme en gezellige sfeer van vriendschap en gezamenlijke waardering!
Het gedrukte programma bevat een musicologische uiteenzetting van het werk in vier talen (FR, NL, DE, EN). Ook het libretto (de tekst) van de cantate en de partituur van het slotkoraal staan erin genoteerd.
Van de Miniemenkerk naar de Sint-Jacobskerk
Tot maart 2018 vonden de concerten plaats in de Miniemenkerk, in de Brusselse Marollenwijk. Daarna heeft het ensemble zijn plek gevonden in de Sint-Jacobskerk op het Koningsplein.
400 verschillende composities in 40 seizoenen
In haar veertigjarig bestaan heeft de Kapel van de Miniemen alle 200 overgeleverde kerkcantates uit de BWV-catalogus uitgevoerd; de zes motetten; de vier Lutherse missen en de h-moll mis; de Johannespassie (de Mattheus is gepland voor maart 2023); alle zes cantates van het Weihnachtsoratorium; het Paasoratorium; concerten voor één, twee en drie violen, verschillende klavierconcerten en alle Brandenburgse concerten, een orkestsuite, en Bachs transcriptie van het Pergolesi Stabat Mater, ‘Tilge, Höchster, meine Sünden’.
Naast bovengenoemd omvangrijk Bach-repertoire heeft het ensemble ook meer dan veertig motetten of cantates uitgevoerd van ooms, neven en zonen van Bach (Johann, Johann Michael, Johann Christoph, Johann Ludwig, Heinrich, Wilhelm Friedemann, enz.).
Werken van andere componisten die min of meer dicht bij de cantor stonden, zoals Buxtehude, Zelenka, Heinrich Schütz, Johann Schelle en Georg Böhm, werden ook geprogrammeerd. Plus talrijke werken van componisten die Bach zelf in Leipzig uitvoerde en die vroeger in de catalogus van zijn werken waren opgenomen, waaronder Telemann, Pergolesi, Kuhnau en Georg Melchior Hoffmann.
Alles bij elkaar bijna 400 verschillende composities in 40 seizoenen.
Schrijf in op onze nieuwsbrief
Volg onze muzikale activiteiten en blijf op de hoogte van onze maandelijkse concerten.
